Affiliate xuất hiện trên thế giới từ thập niên 90, cùng với thời điểm Internet và TMĐT chớm phát triển. Nhưng tại Việt Nam, Affiliate với cụm từ Việt hóa là Tiếp Thị Liên Kết chỉ thực sự được biết tới và bùng nổ từ năm 2015 trở đi. Trước thời điểm đó, phần đông các Publisher Việt Nam kiếm tiền từ Affiliate vẫn chủ yếu ở thị trường nước ngoài, và đa số là tham gia chương trình Amazon Associates của Amazon, hoặc các Affiliate Network lớn như ClickBank, CJ…
Ở trong nước, dù xuất hiện khá trễ nhưng các Affiliate Network ngày càng phát triển mạnh mẽ và có sức ảnh hưởng lớn, trong đó những lá cờ đầu phải kể tới như là Accesstrade, Masoffer, Adflex… Chính những Network này đã góp phần kéo bức tranh Affiliate tại Việt Nam đi lên, phổ cập khái niệm “kiếm tiền từ tiếp thị liên kết”, giúp cho thang đo định lượng số tiền kiếm được từ Affiliate tại Việt Nam và Affiliate tại nước ngoài dần trở nên cân bằng.
Tuy nhiên, có một sự khác biệt khá to lớn của thị trường Affiliate Việt Nam với Affiliate tại quốc tế. Nếu như tại thị trường nước ngoài, anh em có rất nhiều hình thức chiến dịch để tham gia từ CPL, CPS, CPO và đặc biệt là rất nhiều chiến dịch CPA với nhiều cấp chi trả hoa hồng. Thì tại thị trường Affiliate Việt Nam, nếu muốn kiếm được tiền và nhiều tiền, bạn chỉ có 4 sự lựa chọn để làm mà thôi:
Thứ 1: Các chiến dịch về TMĐT, bao gồm: Shopee, Lazada, Tiki, Sendo. Trong 4 ông lớn này, hiện tại Shopee đang dẫn đầu và bỏ xa các đối thủ còn lại (Tiktok Shop sẽ nói ở một bài viết khác)
Thứ 2: Các chiến dịch về Tài chính, chủ yếu là các chiến dịch cho vay tiền.
Thứ 3: Các chiến dịch về Mobile App, chủ yếu là các chiến dịch cài App ngân hàng, ví điện tử.
Thứ 4: Các chiến dịch D2C, chủ yếu các sản phẩm có hình thức thanh toán là CPO, và ngành hàng của chúng đa số là các sản phẩm sinh lý, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, làm đẹp… Nói chung, hầu hết là các mặt hàng khó bán.
Thực ra còn một sự lựa chọn thứ 5, đó là các chiến dịch về mảng Cryptocurrency. Tuy nhiên tại Việt Nam, tiền mã hóa vẫn là lĩnh vực chưa được luật pháp thừa nhận, nên trong phạm vi bài viết này tôi sẽ không đề cập tới nó.
Trong cả 4 lĩnh vực kể trên, có một sự thật mà không phải ai cũng biết:
Số lượng người tham gia Affiliate tại Việt Nam thì đông nhưng số lượng người thực sự kiếm được tiền thì nó rất ít, khoảng 95% hoa hồng của một Network sẽ rơi vào tay của một nhóm 5% Publisher “tinh hoa”.
Như vậy cũng có nghĩa là 5% hoa hồng còn lại sẽ chia để cho 95% Publisher đứng đằng sau.
Nói ngắn gọn: Winner Take All.
Vậy, những Winner này đã làm thế nào?
Cá nhân tôi từng là một người chơi “hệ quảng cáo”. Và tôi rất tôn sùng nó, tôi cảm thấy quảng cáo có thể dễ dàng giúp mình thu về một khoản tiền to trong thời gian ngắn, không phải chờ đợi gì cả. Nhưng không phải cái gì “ngon cũng sẽ ngon mãi”. Thời điểm Facebook Ads, Tiktok Ads bắt đầu siết chặt quảng cáo tại Việt Nam, tôi gần như không lên nổi chiến dịch nào. Tài khoản quảng cáo cứ chạy vài ngày lại đỏ. Mấy con Via mua về liên tục bị checkpoint.
Tôi nhận ra một điều: Nếu muốn “ăn” bền vững từ Affiliate, thì phải thực sự xây dựng được hệ thống kéo Free Traffic cho riêng mình. Hệ thống này phải không cần quảng cáo để vận hành, hoặc nếu có quảng cáo thì nó cũng chỉ là một phần phụ, chứ không phải phần quyết định. Tôi nhận ra, các Winner khác họ cũng kiếm tiền từ hệ thống mà họ xây dựng từ lâu, chứ không phải ăn xổi từ Ads tháng này qua tháng nọ như tôi.
Ví dụ, một Website SEO lên TOP, một kênh Youtube nhiều Follow, một Group nhiều member nhiều tương tác cao có thể giúp những Winner này kiếm tiền trong khi các ae Ads thủ đang vò đầu bứt tóc. Có một ví dụ nhỏ, trước đây tôi cứ tưởng các Top Pub tài chính, Top Pub App 100% phải tới từ chạy Ads, sau này được dịp tiếp xúc, tôi mới nhận ra là họ SEO Web và Youtube.
Nếu bạn cũng muốn kiếm tiền bền vững từ Affiliate, hãy xây dựng hệ thống Free Traffic cho riêng mình. Không nhất thiết phải là Website hay Group. Bạn hoàn toàn có thể xây dựng kênh Tiktok hay Youtube chẳng hạn (Tùy thuộc vào thế mạnh của bạn là gì). Càng bỏ trứng vào nhiều giỏ, càng có nhiều kênh dự phòng, tính bền vững của bạn càng cao.
Bạn có thể kiếm tiền từ các phương pháp như Reup, bẫy Link câu Cookie, đi Spam, nhưng rõ ràng, bạn không thể lâu dài với nó. Một bạn sinh viên có thể tạm hài lòng với mức thu nhập 1 2 triệu/ tháng từ việc đi Spam, nhưng bạn không thể nuôi vợ con gia đình bằng cách làm đó. Phải có một hướng đi khác – Và xây dựng hệ thống là cách làm hợp lý và đáng làm nhất. Việc xây dựng hệ thống là một việc khó và mất thời gian, nhưng để kiếm tiền thì đó là thử thách phải vượt qua. Không thể có chuyện tiền sẽ tự dưng từ trên trời rớt xuống đầu bạn được (À thực ra thì cũng sẽ có, nhưng nó sẽ rơi vào đầu người khác, chứ không phải là bạn).
Mặc dù tôi có thể dùng nhiều hình ảnh minh họa về mức hoa hồng tiền tỉ từ các Network tôi tham gia, nhưng nghĩ lại nó cũng ko cần thiết lắm. Hai cái ảnh dưới đây tới từ hệ thống Affiliate của KTcity, mặc dù nó cũng nhỏ thôi nhưng đủ để minh họa cho ý chính của bài viết này rồi.
Chúc ae kiếm tiền thành công.